Ráđđehusa molsun

Norgga dálá politihkalaš vuogádagas leat čuovvovaš váldonjuolggadusat ráđđehusmolsumiidda:

• Riikka ii leat goassege ráđđehusa haga. Nuppiin sániin: Gonagas ii leat goassege ráđis haga – Stáhtaráđi.
• Gonagas ii luoitte ovtta ráđđehusa luohpat ovdalgo lea čielggas ahte ođđa ráđđehus sáhttá dan seammás nammaduvvot. 
• Gonagas ii sáhte aktonassii, muhto "Gonagas stáhtaráđis" – dat mearkkaša ovttas ráđđejeaddji ráđđehusain, son nammada ođđa ráđđehusa.

Válggaid maŋŋil lea dábálaš ahte vuos galgá ođđa stuoradiggi vuođđuduvvot ja doaibmi ráđđehusa stáhtabušeahttaárvalus ovddiduvvon,  ovdal go ráđđehus sáhttá addit luohpanohcamuša válgabohtosiid geažil.

Dát váldomearit mearridit čuovvovaš ášševuodjima ráđđehusa molsumis:

1. Maŋŋil go Stuorradiggai lea dieđihuvvon, de buktojuvvo ráđđehusa luohpanohcamuš dábálaš Stáhtaráđis dahje sierra čoahkkimis.
   Go luohpanohcamuš lea vuostáiváldojuvvon, bivdá Gonagas ráđđejeaddji ráđđehusa joatkit hálddašeaddjin gitta dassážiigo ođđa ráđđehus sáhttá ceggejuvvot. Das maŋŋil bivdá Gonagas dábálaččat heaiti stáhtaministaris rávvagiid das geainna son berre váldit oktavuođa ođđa ráđđehusa ceggemis.
2. Heaiti stáhtaministtar rávve dábálaččat Gonagasa mannat muhtin
   jođiheaddjái Stuorradikkis – juogo stuorámus bellodaga dahje stuorámus opposišuvdnabellodaga parlámentáralaš jođiheaddjái, buot parlámentáralaš jođiheddjiide dahje Stuorradikki presidentii. Gonagas čuovvu dábálaččat stáhtaministara rávvagiid ja gohčču dan ođđa olbmo boahtit Šlohttii.
3. Go son guhte Gonagasas lea ožžon bargun geahččalit cegget ráđđehusa, dieđiha Gonagassii ruovttoluotta ahte ođđa ráđđehus lea gárvvis ásahuvvot, de dahkkojit goappaš váldosaš mearrádusat ráđđehusmolsuma birra stáhtaráđđečoahkkimis – dábálaš dahje sierra čoahkkimis dárbbu mielde. Dát lea heaiti ráđđehusa maŋemus stáhtaráđđečoahkkin.
   
   Dán stáhtaráđđečoahkkimis Gonagas ja heaiti ráđđehus nammadeaba ođđa, mii doaibmagoahtá mearriduvvon áiggi. Dan seammás mieđiha Gonagas heaiti ráđđehussii luohpanohcamuša, mii doaibmagoahtá seammá áiggis go ođđa ráđđehus boahtá johtui. Juste dalle molsahuvvá ráđđehus.
   
   Maŋŋil maŋemus stáhtaráđi manná heaiti ráđđehus njuolga ráđđehuskantuvrraide maŋemus gearddi, go sii vuos leat deaivvadan olbmuiguin ja preassain Šloahta luhtte. 
4. Ođđa ráđđehus boahtá Šlohttii – ja Gonagas lea juo dan nammadan ráđđin – ja sii galget dahkat sin vuosttaš mearrádusa, vuosttažettiin geat galget leat stáhtaráđit ja stivret departemeanttaid.
   
   Go vuosttaš stáhtaráđđečoahkkin lea dollojuvvon, ja go ráđđehus lea ságastallan preassain ja olbmuiguin Šloahta luhtte, de manná ođđa ráđđehus iežas kantuvrraide vuosttaš gearddi. Doppe deaivvadit sii boares stáhtaráđiiguin geat leat luohpan ja dollojuvvo smávit seremoniija molsašumis. Das maŋŋil guđđet boares stáhtaráđit ráđđehuskantuvrraid loahpalaččat.