Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 1-20 oktiibuot 48 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Ráđđehus lea viiddidan Sáltoduoddara-Svartisen álbmotmeahci, ásahan Nattmoråga eanadatsuodjalanguovllu ja rievdadan mávssolaš beliid eará suodjalanguovlluin, mat leat Sáltoduoddara-Svartisena lahka.
Ráđđehus evttoha bidjat fásta jahkeráji, jagi 1917, automáhtalaš ráfáiduhttojuvvon sámi kulturmuittuide. Dán rádjái leat buot sámi kulturmuittut mat leat badjel 100 jagi boarrásat automáhtalaččat ráfáiduhttojuvvon, nu ahte jahkerádji lea sirdásan
Ola Elvestuen nammaduvvui odne stádaráđis ođđa dálkkádat- ja birasministtarin. Elvestuen boahtá Stuoradikkis gosa lea válljejuvvon Oslo ovddas. Son válljejuvvui vuosttaš geardde Stuoradiggái jagis 2013. Son lea leamaš nubbinjođiheaddjin Gurut
Jagis 2017 suodjaluvvo eanet vuovdi go goassege ovdal. Oktiibuot dán jagi lea 114 vuovdeguovllu suodjaluvvon, gos 213 njealjehaskilomehtera lea produktiivvalaš vuovdi. Ráđđehus lea odne suodjalan vel 49 ođđa vuovdeguovlluid logi fylkkas.
Gonagas lea stáhtaráđis odne suodjalan 10 vuovdeguovlluid Nordlánddas. Guovlluin leat earenoamáš luondduárvvut. Dat guokte luonddureserváhta Auster-Vefsna ja Storveltlia-Valmåsen leat guokte dain deaŧaleamos vuovdeguovlluin mat leat suodjaluvvon
Dálkkádat- ja birasdepartemeanta dahká vejolažžan báhčit liseanssain guokte gumpečorraga dán dálvvi. Dasa lassin lea ođđa liseansabivdomearrádus gumpebivdui olggobealde gumpeavádaga.
Ráđđehus lea odne suodjalan 36 vuovdeguovlluid ovcci fylkkas. Guovllut leat deaŧalaččat luonddugirjáivuhtii ja leat eallinguovllut olu áitojuvvon šlájaide. Guovllut leat oassi priváhtaeaiggáduvvon vuvddiid eaktodáhtolaš suodjalanbarggus, earret
Ráđđehusa 2018 bušeahttaevttohusas lea čielga dálkkádat- ja birashámádat. Evttohuvvojit dálkkádatdoaimmat mat geahpedit dálkkádatgássaluoitimiid sisriikkalaččat ja riikkaidgaskasaččat. Dasa lassin leat doaimmat mat nannejit ealáhusdoaimmaid ruoná
Ráđđehus evttoha várret 3 miljárdda ruvnno 2018:s nannet arvevuovddi váraváldima. Dát lea 118 milj. kruvnno lassáneapmi 2017 rájes.
Ráđđehus áigu juolludit sullii 27 miljovnna ruvnno doarjaga suohkaniidda gumpeguovlluin, gumppiid merkemii ja nannet Stáhta luonddubearráigeahču riidoeastadanbarggu.
Ráđđehus nanne dálkkádatdutkama. Bušeahtas evttohit lasihit 20 miljovnna ruvnno dutkamii mii galgá váikkuhit dálkkádatgássaluoitimiid geahpideapmái, earenoamážit fievrredeamis ja eanandoalus.
Ráđđehus áigu heivehit dovdoseamos vázzinbálgáid buorebut turisttaide. Dálkkádat- ja birasdepartemeanta evttoha atnit 10,5 miljovnna ruvnno dása, 3 miljovnna lassáneapmi 2017 rájes.
Dálkkádatpolitihkka lea čavgadit ja teknologalaš ovdáneapmi manná jođánit ja dat rievdada norgga ealáhusaid rámmaeavttuid. Ruoná gilvovuoimmi strategiija, maid ráđđehus almmuha odne, ráhkkanahttá Norgga dohppet daid ođđa vejolašvuođaid maid ruoná
Ráđđehus áigu nannet Norgga ruoná gilvovuoimmi ja ovttasbarggu ealáhusaiguin ođđa bargosajiid háhkamis. Dálkkádat- ja birasdepartemeanta addá eanet ruđaid dálkkádatdutkamii, dálkkádatšiehtadallamiidda ja ON dálkkádatpanelii.
Dálkkádat- ja birasdepartemeanta čuovvola dálkkádatlága dán jagáš bušeahttaproposišuvnnas.
Dálkkádat- ja birasdepartemeanta lea várren 18,6 miljovnna ruvnno hehttet vuoiŋŋašnjoammudávdda ruksesgottiin. Ruđaiguin galgá earret eará báhčit goddenáli Nordfjellas.
Dálkkádat- ja birasdepartemeanta doalaha Birasdirektoráhta mearrádusa addit nuoskkidanlága vuođul ruvkedoaibmalobi Nussirii ja Gumppenjunnái Fálesnuori gielddas ja deponeret ruvkebázahusaid Riehpovutnii.
Norga ja Suopma vuolláičállet ođđa soahpamuša Deanučázádaga guolásteami birra. Dasto galgá árvalus meannuduvvot Stuoradikkis ja suoma Riikkabeaivvis ovdal go fápmuduvvo guolástanáigodaga 2017 rájes.
Dálkkádat- ja birasdepartemeanta lea odne sádden ođđa Deanu guolástansoahpamušárvalusa gulaskuddamii. Árvalus sáddejuvvo gulaskuddamii seamma eavttuid mielde maiddái Supmii.
Ráđđehus lea mearridan suodjalit 17 vuovdeguovllu, Aust-Agderis lulde Romsii davvin. 83 njealjehaskilomehtera suodjaluvvo, ja birrasiid 45 njealjehaskilomehtera dás lea produktiivvalaš vuovdi. Eanemus vuovdereserváhtat šaddet Østfoldas, Vikerfjell