Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 1-20 oktiibuot 79 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
- Sámedikki bargu lea leamaš deaŧalaš dasa ahte ollusat ožžot buoret áddejumi ja beroštumi sápmelaččaide ja sámi kultuvrii ja gillii.
Juolludeapmi sámi ulbmiliidda jahkái 2010 lea buohkanassii 798 milj. ruvnnu, mii čájeha 38 milj. ruvdnosaš lassáneami. Sámediggi oažžu jahkásaččat ruđaid máŋgga departemeanttas ja beassá jagi 2010 hálddašit 351 milj. ruvnnu, mii mii lea 17 milj.
Seamma beaivvi go Sámedikki rahpan lea, maŋŋebargga golggotmánu 13. b., biddjojuvvo jagi 2010 stáhtabušeahtta ovdan. Bargo- ja searvadahttinministtar Bjarne Håkon Hanssen lágida preassakonferánssa stáhtabušeahta birra, ja erenoamáš deaddu lea
Odne lea 20 áigi dassážii go vuosttaš Sámediggi rahppojuvvui. - Mun háliidan sávvat Sámediggái lihkku beivviin, lohká bargo- ja searvádahttinministtar Bjarne Håkon Hanssen.
- Mun sávan lihku Loabát suohkanii go dál gullá sámegiela hálddašanguvlui. Hálddašanguovllu viiddideapmi lea mávssolaš sámegiela boahttevaš seailluheami várás, dadjá bargo- ja searvadahttinministtar Dag Terje Andersen.
Ráđđehus doarju sámi giella-, skuvla- ja mánáidgárddi ovdánahttinprošeavtta Deanus 100 000 ruvnnuin. Dát lea ovttasbarganprošeakta gaskal Deanu gieldda ja Ohcejoga gieldda Suomas.
Ráđđehus addá ruđaid golmmagielat lávllagirjái Porsáŋggus ja dasa ahte aviisii Ruijan Kaikui sihkkarastojuvvo kvena eaiggáduššan.
- Mii leat nannen sámi giela ja kultuvrra, addán Sámediggái eanet válddi ja dadjamuša ja bidjan sámiid árgabeaivvi diliid guovddážii, dadjá bargo- ja searvadahttinministtar Dag Terje Andersen.
Mii sámi iešmearrideapmi lea? Gáldu - álgoálbmotvuoigatvuođaid gelbbolašvuođa guovddáš - gálgá čielggadit sámi iešmearrideami ja gávnnahit mo dat vuoigatvuohta lea čađahahtti. Ráđđehus doarju prošeavtta 500 000 ruvnnuin.
Bargo- ja searvadahttinministtar, Dag Terje Andersen, galleda Kárášjoga ja Porsáŋggu disdaga borgemánu 11.beaivvi dan oktavuođas go lágiduvvo jahkebeallásaš čoahkkin sámediggeráđiin.
Golbma ođđa sámi ofelččat davvisámi, oarjelsámi ja bihtánsámi guovllus oahpásmahttojuvvojedje Skiippagurrafestiválas Deanus Finnmárkkus.
Ráđđehus addá 3,1 milj. ruvnnu doarjjan arvat báikkálaš doaibmabijuide mat leat unnibuš sámegielaid várás. Sámegielaid doaibmaplána mielde vuoruhuvvojit lullisámegielalaš ja julevsámegielalaš doaibmabijut.
Ráđđehus juolluda 400 000 ruvnnu vai lea vejolaš čađahit iskkadeami das mo Norgga stuorra gávpogiid sámiid dearvvasvuohta ja eallindilli leat.
Sámediggi lea ožžon ođđa válgaortnega mii galgá doaibmat dán jagi sámediggeválgga rájis mii lea čakčamánus. Stuorát muhto hárvvit válgabiirret galget buoridit jienasasteaddjiid logu válgii.
Ráđđehus lea dál bidjan ovdan Stuorradiggedieđáhusa nr. 43 (2008-2009) Sámedikki doaimma birra jagi 2008.
Ráđđehus áigu oažžut eanebuid geavahit sámi gielaid. Mánáidgárddit, skuvllat, almmolaš bálválusat ja mediafálaldat leat guovddážis dan doaibmaplánas sámegielaid várás, mii odne biddjojuvvo ovdan.
Ráđđehus evttoha 2009 reviderejuvvon nationálabušeahtas juolludit 600 000 ruvnnu ásahit bistevaš jorgalanbálvalusa sámegielaid várás regjeringen.no neahttabáikkis. Bálvalus čadnojuvvo departemeanttaid bálvalusguovddážii (Servicesenteret for
Ráđđehus árvala Ođastuvvon nationálabušeahtas 2009 lasihit juolludeami Sámediggái vai Loabága suohkan sáhttá searvat sámegielaid hálddašanguvlui. Seammás árvaluvvo ahte Njávdáma dákteriggeosiid ođđasis hávdádeapmái lasihuvvo 1,5 miljovnna ruvnnu.
Doaibmabušeahtta lassanan 710 miljovnnain, álkit beaiveruhtameannudeapmi, fuopmášahtti organisatuvrralaš doaibmabijut ja lassáneaddji stivren ja siskkáldas dárkkisteapmi leat váldočuoggát stuoradiggeproposišuvnnas Bargo- ja čálgoetáhta birra man
Rádjerasttideaddji máhttoprográmma ásaheapmi ja sierra álgoálbmotprográmma ásaheapmi kulturvuđot ealáhusovddideami várás gullet ráđđehusa davviguovlluáŋgiruššama doaibmabijuide.